§ 瀏覽學位論文書目資料
  
系統識別號 U0002-1407201721132000
DOI 10.6846/TKU.2017.00458
論文名稱(中文) 斯拉夫和中國古神話之比較
論文名稱(英文) The comparison between Slavic and Chinese old mythology
第三語言論文名稱
校院名稱 淡江大學
系所名稱(中文) 中國文學學系碩士班
系所名稱(英文) Department of Chinese
外國學位學校名稱
外國學位學院名稱
外國學位研究所名稱
學年度 105
學期 2
出版年 106
研究生(中文) 羅蕾
研究生(英文) Magdalena Rolewska
學號 604025014
學位類別 碩士
語言別 繁體中文
第二語言別
口試日期 2017-06-14
論文頁數 92頁
口試委員 指導教授 - 盧國屏
委員 - 林偉淑
委員 - 蔣秋華
關鍵字(中) 神話
中國神話
斯拉夫神話
波蘭神話
神話比較
關鍵字(英) mythology
Chinese mythology
Slavic mythology
Polish mythology
mythology comparison
第三語言關鍵字
學科別分類
中文摘要
我很喜歡神話故事,也閱讀很多國家的神話,因此我發現每個國家的神話有些相似之處,當然也有不同之處,發現它會深深影響一個國家的文化,也發現一個國家的經歷和哲學思想會影響其神話故事。
	斯拉夫文化在地理上和中國很遙遠,但在的神話在歷史上有相似之處,都是以破碎的形式流傳,都經過其他宗教或統治者有目的的改變,此外現代兩邊的神話研究都在重建最原始的樣貌,因此若去掉歷史改變的因素,去比較兩個神話最原始的樣貌會是一個有趣的事,因此本篇論文針對神話中,創世、死亡和自然的部分做比較。
	在創世的神話中,斯拉夫神話中的創世神創造世界後,又創造了其他的神陪祂,成為眾神之父,而中國的盤古創造世界後就死去,並且把身體變成大自然。在兩邊神話中,人都是從黏土中創造出來的。不過在斯拉夫的神話中,造人的還是男神,而在中國神話裡,造人的是女神,這可能是因為中國古代有母性社會的歷史在。
	在死亡神話中,兩邊都相信人有靈魂。相同的是斯拉夫人和中國人一開始沒有把冥界分成天堂和地獄,是基督徒或道教佛教的發展,把這部分深化了。對於非自然死亡,兩著文化的觀念有不同,在中國文化中,不管自然或非自然死亡,沒有任何壞的或好的影響力,它只是中性。但是在斯拉夫人認為,那些沒有正確死亡的人的靈魂會發生壞事;因此對於重生也有很大的差異,在中國文化中,靈魂可以回到地球,成為另一個生命,不能稱之為好或壞,只是生命週期永遠不會結束。斯拉夫人認為,死者的重生只能以非常邪惡的形式返回。
	在自然神話方面,由於在早期,人們的生活可能依賴於自然。因此兩邊自然神話的故事都是非常豐富的。雷的力量在兩邊都是很重要的,不同的是,斯拉夫自然神話許多是關於惡魔的,而中國的自然神話幾乎都是在神明。
	雖然每一個文明的文化和歷史都是不同的,但在文明,宗教和信仰的早期階段,仍然會發現很多相似之處,正如我們可以看到,我們的祖先都在尋找相同問題的答案,在某些情況下,他們發現或創造的答案非常相似。
英文摘要
While reading mythologies of other countries, which I very like, I found that there are some similarities in the myths of each countries as well as differences. I found that they will deeply affect the culture of a countries and also their history and philosophy will affect their mythology.
	Slavic countries are geographically far away from China, but mythology has similar history. Both of them are not complete and other religion or ruler changed the myths. Both sides are trying to reconstruct the original mythology. In this research I compared some parts of Chinese and Slavic mythology which are world creation, death and nature. 
	When it comes to the creation myth, in both cases there was a male who created the world. However Chinese god, Pangu died turning his body into the nature, but Slavic god, Świętowid created other gods who controlled the world with him. In both mythologies people were created from the clay. In Slavic mythology there were two males who created people, but in Chinese mythology there was a woman who did that. Possibly it's because in early stage of Chinese civilization there was matriarchy.
	In both death mythologies we can find that people believed in existence of soul, and also in the early time they didn’t really separate heaven from hell. They started to have the reward and punishment system after other religion influenced the culture. The concept of unnatural death is a bit different, in Chinese mythology it will not really influence the soul, but in Slavic mythology, something bad will happen to the soul. Also if the soul will return to the living world again, in Slavic mythology it will come back in a form of demon, but in Chinese the soul will just reincarnate in the never ending cycle.
	In the early stage of civilization, people’s lives depended a lot on nature, so in both nature mythologies we can find the myths that are talking about it. We can see that in both cases the thunder power was very important. The difference is that in Slavic nature mythology, many creatures are demons, but in Chinese mythology most of them are gods.
第三語言摘要
論文目次
目錄
第一章 緒論	1
第一節 研究背景	1
第二節 研究目的	3
第三節 文獻回顧	4
第四節 研究方法	6
第五節 論文結構	7
第二章 斯拉夫及中國神話概說	8
第一節	神話學界說	8
第二節	神話分類	11
第三節	斯拉夫神話	13
一、	斯拉夫人緣起	13
二、	斯拉夫神話的緣起	14
三、	斯拉夫神話的發展	15
四、	斯拉夫神話的特色	20
五、	斯拉夫神話的研究	26
第四節	中國神話	30
一、	中國神話的緣起	30
二、	中國神話的發展	30
三、	中國神話的特色	31
四、	中國神話的研究	33
第三章 創世神話的比較	36
第一節	創世神話概說	36
第二節	斯拉夫的創世神話	37
第三節	中國的創世神話	43
第四節	創世神話比較	47
第四章 死亡神話的比較	49
第一節	死亡神話概說	49
第二節	斯拉夫的死亡神話	52
第三節	中國的死亡神話	60
第四節	死亡神話比較	66
第五章 自然神話的比較	67
第一節	自然神話概說	67
第二節	斯拉夫的自然神話	68
一、	太陽神話	68
二、	月亮神話	69
三、	風的神話	70
四、	雨的神話	70
五、	雷的神話	71
六、	水的神話	71
七、	森林神話	74
八、	大地神話	77
第三節	中國的自然神話	78
一、	太陽神話	78
二、	月亮神話	79
三、	風的神話	80
四、	雨的神話	82
五、	雷的神話	82
六、	水的神話	83
七、	山的神話	83
第四節	自然神話比較	85
第六章 結論	86
引用書	88




圖目
圖 1:多魔維克(DOMOWIK)	24
圖 2:巫伯讓塔(UBOŻĘTA)	25
圖 3:班拿尼克(BANNIK)	25
圖 4:斯維托維德的雕像	28
圖 5:霹隆(PERUN)	41
圖 6:維列斯(WELES)	42
圖 7:盤古	43
圖 8:女媧	46
圖 9:波(POLEL)和雷(LEL)	53
圖 10:亞利洛(JARYŁO)	56
圖 11:刑天	65
圖 12:斯瓦洛格(SWARÓG)	68
圖 13:拉魯克(RARÓG)	68
圖 14:何羅斯(CHORS)	69
圖 15:斯特利伯格(STRZYBÓG)	70
圖 16:波拿尼茲(PŁANETNICY)	70
圖 17:瑪札娜娜(MARZANNA)	72
圖 18:魯薩爾卡(RUSAŁKI)	73
圖 19:瑪姆尼(MAMUNY)	73
圖 20:托別列切(TOPIELCE)	74
圖 21:烏頭蒲切(UTOPCE)	74
圖 22:狄瓦娜(DZIEWANNA)	75
圖 23:芭芭雅嘎(BABA JAGA)	75
圖 24:鹿首精(LESZY)	76
圖 25:日間妖靈(POŁUDNICA)	77
圖 26:莫可許(MOKOSZ)	77
圖 27:金烏	78
圖 28:后羿射日	79
圖 29:嫦娥奔月	80
圖 30:風伯	81
圖 31:雨師	82
圖 32:雷神	82
圖 33:水伯	83
參考文獻
引用書
(一)、傳統文獻(依時代順序排序):

(周)左丘明著,(唐)孔穎達疏,(漢)鄭玄注:《春秋左傳注疏》,臺北:臺灣商務印書館,1986年
(漢)劉安:《淮南鴻烈解》,北京:中華書局,1985
(漢)許慎:《說文解字》,臺北:萬卷樓圖書有限公司,1999
(漢)王逸:《楚辭章句》,臺北:臺灣商務印書館,1986
(南梁)任昉:《述異記》,北京:中華書局,1960
(唐)歐陽詢:《藝文類聚》,上海:上海古籍出版社,1981
(宋)洪興祖:《楚辭補注》,台北:臺灣中華,1972
(宋)李昉:《太平御覽》,北京:中華書局,1959
(清)段玉裁:《說文解字注》,臺北:漢京文化出版社,1985
(清)馬驌著,王利器整理:《繹史》,北京:中華書局,2000


(二)、近人論著(依姓名筆劃排序):

玄珠:《中國古代神話,甲編三種》,臺北:里仁書局,1985
杜鬥城:《敦煌本佛說十王經校錄研究》,蘭州:甘肅教育出版社,1989
拉法格,王子野譯:《思想起源論》,北京:三聯書店出版,1963 
林惠祥:《神話論》,臺北:新人人文庫,1995
胡厚宣:《殷代之天神崇拜》,上海:上海書店,1989
茅盾:《神話雜論》〈中國神話研究〉,上海:上海書店,1992
茅盾:《中國神話研究 ABC》,上海:上海書店,1992
徐客:《圖解《山海經》》,新北市:西北國際文化有限公司,2014
恩斯特‧卡西勒(Ernst Cassirer),甘陽譯:《人論─人類文化哲學導引》,新北市:桂冠書局,2005
袁珂:《中國神話傳說-從盤古到秦始皇》,北京:人民文化出版社,1998
袁珂:《《山海經》校注》,臺北:里仁,1982
袁珂:《古神話選釋》,三重市:長安出版社,1992
馬茂元:《楚辭注釋》,臺北:文津出版社有限公司,1985
張化興:《《山海經》-中的神話與宗教初探》,臺中:靜宜大學中國文學學系碩士論文,2008
陳絲雨、孫見坤:《山海經》,臺北:信實文化行銷,2016
陶陽,牟鐘秀:《中國創世神話》,上海:上海人民出版社,1993
愛德華‧B‧泰勒(Edward B.Tylor)著,連樹聲譯:《原始文化:神話、哲學、宗教、語言、藝術和習俗發展之研究》,桂林:廣西師範大學出版社,,2005
路先‧列維-布留爾(Lucien Levy-Bruhl)著,丁由譯:《原始思維》,臺北:臺灣商務印書館,2001
劉安著,熊禮匯譯:《新譯淮南子》,臺北:三民,1997
魯迅:《中國小說史略》,上海:上海古籍出版社,1998
謝六逸:《神話學》,臺北:啟明書局,1961
謝選駿:《中國神話》,杭州:浙江教育出版社,1989
譚達先:《中國神話研究》,香港:商務印書館香港分館,1980
Adam Fałowski and Bogdan Sendero, Biesiada słowiańska (Kraków: Universitas, 1992)
Adam Podgórski and Barbara Podgórska, Wielka Księga Demonów Polskich - leksykon i antologia demonologii ludowej (Katowice: Wydawnictwo KOS, 2005)
Aleksander Brückner, Mitologia Słowian (Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1980)
Aleksander Gieysztor, Mitologia Słowian (Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2006)
Andrzej Kempiński, Encyklopedia mitologii ludów indoeuropejskich (Warszawa: Iskry, 2001)
Andrzej Szyjewski, Religia Słowian (Kraków: Wydawnictwo WAM, 2003)
Aneta Pieniądz-Skrzypczak and Jerzy Pysiak, Sacrum. Obraz i funkcja w społeczeństwie średniowiecznym (Warszawa: Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego, 2005)
Katarzyna Berenika Miszczuk, Szeptucha (Warszawa: WAB, 2016)
Bogusław Gierlach, Sanktuaria słowiańskie (Warszawa: Wydawnictwo Iskry, 1980)
Bohdan Baranowski, Pożegnanie z diabłem i czarownicą (Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1965)
Bronisław Malinowski, Szkice z teorii kultury (Warszawa, 1958)
Brygida Kürbisówna, Studia nad Kroniką wielkopolską (Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 1952)
Czesław Białczyński, Mitologia Słowian – Księga Tura (Kraków: Baran & Suszczyński, 1999)
Gary Green, Slavic Pagan World (Lulu, 2009)
Gerard Labuda, Słowiańszczyzna starożytna i wczesnośredniowieczna (Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 2003)
Jan Długosz, Jana Długosza chorągwie krzyżackie (Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1987)
Jan Hartman, Słownik filozofii (Kraków: Zielona Sowa, 2004)
Jan Kracik, Chrzest w staropolskiej kulturze duchowej (Kraków: Nasza Przeszłość, 1990)
Jerzy Strzelczyk, Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian (Poznań: Rebis, 2007)
Jerzy Strzelczyk, Szkice średniowieczne (Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1987)
Karol Potkański, Pisma pośmiertne (Poznań: PTPN, 2004)
Krzysztof Ożóg, Narodziny piastowskiej monarchii I chrzest Mieszka I w 966 roku (Kraków: Uniwersytet Jagieloński, 2016)
Andrew Lang, Myth. Ritual, and Religion (London : Longmans, Green, and co, 1899)
Leonard Pełka, Polska demonologia ludowa (Warszawa: Iskry, 1987)
Leonard A. Scott and Michael McClure, Myth and Knowing (McGraw-Hill, 2004)
Leszek Kolankiewicz, Dziady: teatr święta zmarłych (Gdańsk: Słowo/obraz terytoria, 1999)
Charles H Long, Alpha: The Myths of Creation (New York: George Braziller, 1963)
Marcin Batylda, Wiedźmin kompetendium o świecie gier (Warszawa: AGORA SA, 2015)
Marian Ruseck, Istota i geneza religii (Warszawa: Verbinum, 1989)
Monika Miazek, Flora Sinensis Michała (Gniezno, 2005)
Michał Głowiński, Mity przebrane (Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1990)
Mircea Eliade, Structure et fonction du mythe cosmogonique (Paris: La Naissance du Monde, 1959)
Mircea Eliade, Traktat o historii religiii (Warszawa: Wydawnictwo KR, 2000)
Olga Pawlik, “Idziemy drogą przodków” – odwołania do przeszłości w rodzimym kościele polskim (Warszawa: Etnografia Polska, t. LIX, 2015)
Jan Parandowski, Mitologia (Kraków: Plus, 2006)
Paweł Skóra, Demonologia Słowian: Wszystko co było, nim stopa Bogów zstąpiła na świat (Lublin: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, 2009)
Piotr Kowalski, Kultura magiczna. Omen, przesąd, znaczenie (Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007)
Rafaele Caldarelli, Języki, alfabety, tożsamość: rozważania o chrystianizacji Słowian (Gniezno: Wydawnictwo UAM, 2007)
Stanisław Rospond, Słownik nazwisk Śląskich (Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1973)
Stanisław Urbańczyk, Dawni Słowianie wiara i kult (Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991)
Tomasz Ławecki and Robert Sypek and Magdalena Turowska-Rawicz, Mitologie Świata – Słowianie (Warszawa: New Media Concept, 2007)


(二)、引用論著:

1. 期刊論文:

王青:《西域冥府遊歷故事對中土的影響》,新疆大學學報,2004,卷32,第1期,頁100-105
紀曉建:《先秦冥界神話考 論楚辭招魂》的神話學價值,蘭州學刊,2010,第5期,頁166-201
麥家儀:《神話中的死亡》,神思,2006,第70期,頁107-116
Christian David, "Maps of Time: An Introduction to Big History." By California World History Library 2, 17-18.( University of California Press, 2004)

2. 學位論文:

黃君琦:《「死而復生」神話意涵之研究》,國立中央大學,中國文學研究所碩士論文,2006
蔡文村:《論衡神話批評運用析論》,淡江大學,中國文學系碩士班碩士論文, 1998



(三)、引用報紙:

Dominik Księski, „Demonologia Słowiańska,” Gazeta Biskupińska [Biskupin] 2012
Leszek Moszyński, „Dlaczego naukowe opisy prasłowiańskich wierzeń są tak różnorodne,” Studia Mythologica Slavica 1 [Ljubljana] 1998
Olimpia Swianiewiczowa, „Dziady białoruskie” Rocznik Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie [London] 1960-1961
Michał Łuczyński, „Kognitywna defi nicja Peruna: Etnolingwistyczna próba rekonstrukcji fragmentu słowiańskiego tradycyjnego mitologicznego obrazu świata” Studia Mythologica Slavica 15 [Ljubljana] 2011
Wiktor Werner, "Eliadego poszukiwania historii i znaczenia religii" Historyka, T. XXIX [Kraków] 108 – 113. 1999
Piotr Boroń, „Wiece słowiańskie a decyzja o przyjęciu chrześcijaństwa - możliwości poznawcze” Pohanstwo a kerst'anstvo [Bratislava] 2004



(四)、引用電子資源:

Zbigniew Kaźmierczyk, „Ciemna teofania Dostojewskiego w świetle etnogenetycznym”, irbis-nbuv (http://www.irbis-nbuv.gov.ua/cgi-bin/irbis_nbuv/cgiirbis_64.exe?I21DBN=LINK&P21DBN=UJRN&Z21ID=&S21REF=10&S21CNR=20&S21STN=1&S21FMT=ASP_meta&C21COM=S&2_S21P03=FILA=&2_S21STR=Litpro_2014_4_21), 2014, (02.05.2017)
Hird Jomsborg Viking, „Wizja pogaństwa w kronice Jana Długosza”, Bielska Drużyna Najemna, (www.bielskadruzynanajemna.cba.pl/pdf/poganstwo.pdf) , (08.03.2017)
Marzena, Marczewska, ,,Stoi dąb pośród świata…refleksje nad językowo-kulturowym obrazem drzewa”, Marzena Marczewska (www.marzenamarczewska.pl), 2012, (02.05.2017)
Kamil, Gołdowski, „Tradycyjna pogańska Wigilia”, Sławosław (https://www.slawoslaw.pl/tradycyjna-poganska-wigilia/), 2015, (11.04.2017)
論文全文使用權限
校內
校內紙本論文立即公開
同意電子論文全文授權校園內公開
校內電子論文立即公開
校外
同意授權
校外電子論文立即公開

如有問題,歡迎洽詢!
圖書館數位資訊組 (02)2621-5656 轉 2487 或 來信